De afgelopen week was voor mij meteen een spectaculaire week bomvol leuke werkzaamheden. Ik begon het jaar met het verzorgen van een training aan 10 aanstormende coaches met als onderwerp: ‘Hoe bouw je een succesvolle coachpraktijk!’ Nadat ze de afgelopen drie jaar allerlei lichaamsgerichte coachtraining van mij hadden gehad, maakten ze die dag kennis met Lianne, de ondernemer. Die kant heb ik namelijk ook. Vol passie ben ik dagelijks als coach en trainer aan de slag. Maar als ik geen ondernemers- en managementvaardigheden had gehad, was mijn bedrijf nooit van de grond gekomen. Mijn gevarieerde carrière en 26 jaar leidinggevende ervaring heeft tot de ontwikkeling van die kwaliteiten geleid. Ik heb het zeker niet uit een boekje. Ik leer door te doen en daarin ben ik niet alleen. Ga maar eens voor jezelf na: ‘Hoe heb jij je belangrijkste kwaliteiten ontwikkeld? Uit een boekje, omdat iemand je precies vertelde hoe je het moest doen of met vallen en opstaan? Dit bewustzijn heb ik vervolgens ingezet in mijn rol als moeder, partner, leidinggevende en als coach.

Naast mijn individuele sessies en het starten met 12 nieuwsgierige deelnemers aan Mindful in Actie mocht ik afgelopen week ook nog een bedrijfstraining geven. Dit betrof een team van 11 mensen die met elkaar op financiële afdeling werken van een groot internationaal bedrijf. Onderwerp: communicatie en samenwerken. De afwisseling tussen zakelijke en persoonlijke coaching maakt mijn werk zo leuk. Je zou denken, het is iets heel anders en toch zijn er meer overeenkomsten dan je denkt.

Ik heb een top 5 gemaakt van veelvoorkomende communicatiestoornissen zowel op het werk als in privé:

  1. Te lang je mond houden en dan – om iets kleins – ontploffen

    Herken je dit? Waar en wanneer doe je dat dan? Op de werkvloer zie ik dit regelmatig gebeuren. Een collega die iets doet waaraan jij je irriteert maar je zegt niks. Geen zin in een confrontatie bijvoorbeeld. Als die persoon je leidinggevende is, wordt het nog spannender. Mogelijk hangt de verlenging van je contract, salarisverhoging of een promotie ervan af dat die persoon je aardig vindt. Gevolg: je gaat je aanpassen of je mond houden. Thuis komt dit echter net zo veel voor. Tussen partners onderling, maar wat dacht je van tussen ouders en kinderen. Enig idee hoe vaak ik gesprekken heb met een gefrustreerde vader of moeder die met de handen in het haar zit over hun puberende zoon of dochter. Dat lieve friemeltje is van de ene op de andere dag veranderd in een vuurspuwende draak. Als ouder wil je harmonie in je huis en in plaats van grenzen stellen en duidelijk zijn geef je maar toe. Zo’n puber zoekt juist de grenzen op, dus als je als ouders maar te veel toegeeft, ontketen je de draak in je puber. ‘Het effect van je communicatie is de reactie die je krijgt, ongeacht de bedoeling.’ is een confronterende maar noodzakelijke zin waar we dan lang bij stilstaan. Ook het geven van goede feedback is een kunst die elke persoon zou moeten bezitten. Hiermee voorkom je de ontploffing omdat je veel eerder zegt wat je wilt zeggen én op de juiste manier.

  2. Onuitgesproken verwachtingen

    Nog zo’n killer die tot allerlei communicatiestoornissen leidt. Of het nu op de werkvloer is of in privé. Ga eens voor jezelf na bij wie jij bepaalde verwachtingen hebt. Je leidinggevende, je collega, je moeder, je kind, je vrienden en zo kan ik nog wel even doorgaan. En spreek jij dan vooraf die verwachtingen uit of ben jij van het niet uitspreken en dan achteraf teleurgesteld zijn dat een ander niet gedaan heeft wat jij had verwacht? Eerlijk zijn hè! Maar ehhhh, hoe had die ander moeten weten wat jij van hem/haar verwachtte als jij het niet gezegd hebt? Stond het op je voorhoofd? Had die persoon het moeten ruiken?

  3. Alleen maar ‘zenden’ en niet ‘ontvangen’

    Communicatiestoornis nummer 1! Bij goede communicatie is er een zender en een ontvanger. Alleen… in de werkelijkheid zie ik veel mensen die denken dat ze met elkaar praten, maar feitelijk als twee zenders tegenover elkaar zitten. Zolang de ene zendt, is de ander wellicht stil, kijkt, knikt en humt, maar luistert niet. Deze zit alleen te wachten totdat de ander zijn mond houdt om vervolgens zelf te zenden. Dit zie je veel in de politiek, op de werkvloer en in discussies. Dan wil je je eigen mening doorduwen. In mijn trainingen gaat dan de aandacht naar LSD. Niet de drugs, maar Luisteren, Samenvatten en Doorvragen. Een techniek die zorgt dat beide partijen leren zenden én ontvangen.

  4. Sterk zijn

    Je komt op je werk en een collega zegt: ‘Hé hoe is het? Oh, goed hoor!’ zeg jij terwijl je vanbinnen denkt: ‘Nou, waardeloos. Ik ben doodop, mijn rug doet zeer, mijn baas schuift me steeds meer werk in mijn schoenen en zal nooit eens een complimentje maken en bovenal heb ik vanmorgen knallende ruzie met mijn luie puber gehad omdat ie zijn huiswerk niet doet en zijn troep overal laat slingeren. Dus kortom, ik voel me K.. !’ Maar dat zeg je natuurlijk niet. Nee, want jij moet sterk zijn. Stel je voor dat je de waarheid zegt, wat zullen ze je dan wel geen slapjanus vinden. Nee hoor, het is buigen of barsten! En zal ik je eens wat vertellen? Dan wordt het ook barsten. Op een dag is je lichaam er namelijk helemaal klaar mee. Alle kleine signalen van hoofdpijn, moe, gewrichtsklachten, menstruatieperikelen, veranderingen in gewicht, hartkloppingen, slecht slapen, zweten et cetera heb jij besloten te negeren en wie niet horen wil, moet voelen. ‘Leer luisteren naar het fluisteren van je lichaam, zodat het niet hoeft te schreeuwen!’ is hier een verstandig advies, tenzij je graag bij mij onder behandeling wilt natuurlijk. Dan zou ik zeggen: ‘Ga vooraf zo door!’

  5. Alles ongevraagd voor een ander oplossen

    Ook dit zie ik veel gebeuren, zowel op de werkvloer als thuis. Op iedere werkvloer kom ik verantwoordelijke, loyale medewerkers tegen die nooit néé zeggen. Heerlijk om die in je buurt te hebben, want je kunt écht alles aan ze delegeren. Sterker nog, ze doen het al voordat je het gevraagd hebt. De denkfout die ze maken is dat ze denken dat ze het voor de ander doen of voor het bedrijf. Ook in de vader- of moederrol komt dit veel voor. Je wilt een goede – wat zeg ik, perfecte – ouder zijn en doet werkelijk alles voor je kind. Logisch toch? Dan nu de naakte waarheid: Je doet dit niet voor de ander. Je doet dit voor jezelf. Omdat je hoopt dat de ander je aardig vindt, je erbij hoort et cetera. En tegelijkertijd speelt mee dat jij jezelf minimaal oké vindt als je dit doet. Maar door alles ongevraagd op te lossen, help je daarmee eigenlijk de ander wel? Of ontneem je de ander een kans om wat te leren? Om fouten te maken? Mag jouw kind op zijn bek gaan met een spreekbeurt of zit jij hem zó goed voor te bereiden, dat jij die spreekbeurt zou kunnen geven? Blijf jij de troep van je kind opruimen of leer jij je kind zijn verantwoordelijkheden te nemen voor zichzelf? Uiteraard was dit voor mij ook een worsteling toen ik nog pubers had. Eerst zat ik ze veel te veel op hun huid maar daarmee werd het uitermate ongezellig in huis. ‘Oh, hij maakt weer van een deur een draaideur?’, zei mijn vriendin Ingrid dan liefjes als ik weer zat te vertellen over een ontploffing tussen mij en zoon Wouter in zijn pubertijd. Ik stelde mijzelf toen twee vragen: ‘Wat hoort mijn kind te ontwikkelen om een liefdevolle, respectvolle, verantwoordelijke volwassene te worden?’ En wat moet ik dan doen zodat hij dat kan ontwikkelen?’ Het antwoord: loslaten, ruimte geven, wel met de nodige kaders. Ons huishouden ging ik organiseren als een bedrijf: iedere persoon heeft zijn eigen taken. Die liggen vast en daar is een ieder verantwoordelijk voor. Doe je ze niet, dan volgen er consequenties. Ik liet bijvoorbeeld de kinderen (toen 12 en 16) samen afspraken maken wie dagelijks de tafel dekte en wie afruimde. Het enige dat ik zei is: ‘Dit is jullie verantwoordelijkheid. Hoe je het doet, moet je zelf weten. Los het samen op. Vervolgens pakte mijn dochter van 12 pen en papier en die ging een lijstje maken. Haar organisatietalent werd toen al zichtbaar. Deuren van slaapkamers trok ik dicht zodat ik de troep niet zag en alleen dat wat in de wasmand lag, werd gewassen. En zo voerde ik duidelijke afspraken bij allerlei taken door, waardoor het weer gezellig werd in huis omdat iedere persoon wist waar hij aan toe was. Je bent met elkaar een gezin, maar in sommige gezinnen wonen die kinderen in een (gratis) hotel. Als jij alles voor ze doet en oplost, hoe moeten ze dan straks op zichzelf wonen en overleven in de maatschappij? Denk je dat de maatschappij zo vriendelijk voor ze is? Het is jouw taak als ouder om ze liefdevol klaar te stomen om een dienstbaar leven in de maatschappij te kunnen vervullen.

Dit is mijn mening uiteraard. Hier hoef jij het helemaal niet mee eens te zijn. Maar zoals ik aan het begin van dit artikel al zei, of mensen nou in een zakelijke of een persoonlijke omgeving met elkaar samen zijn, communicatie is overal een uitdaging! Wil jij je vaardigheden op dit gebied verbeteren of kan jouw team of bedrijf wel een training gebruiken, neem dan contact met ons op.